Risicomanagement

 

1.5.2.1

Methodologie

Om de strategische doelstellingen te kunnen realiseren, moeten kansen worden benut en worden risico’s gelopen. Als randvoorwaarde voor adequaat bestuur is een goed systeem van risicomanagement vereist om vast te kunnen stellen of de strategische doelstellingen gerealiseerd kunnen worden binnen het risicoprofiel van de onderneming. Dit als onderdeel van de invulling van de corporate governance vereisten. Een adequaat monitoringssysteem stelt de Directie in staat om de mate waarin de organisatie ‘in control’ is, vast te stellen. Door een actief monitoringssysteem van risicomanagement beoogt ForFarmers een hoge mate van bewustzijn ten aanzien van de risicobeheersing te creëren. Dit systeem is van de Directie, onder toezicht van de Raad van Commissarissen, tot alle operationele en financiële afdelingen verankerd in de organisatie. Hierbij worden zowel de toon aan de top, de harde controlemaatregelen evenals de zachte beheersmaatregelen meegenomen en draagt iedereen bij aan het identificeren van risico’s en kansen, inclusief de bijbehorende beheersmaatregelen. Het team corporate governance & compliance verzorgt risk en compliance workshops en faciliteert self-assessments voor de relevante business units en processen. Voor alle belangrijke risico’s zijn sleutelfunctionarissen (risico- eigenaren en risicomanagers) aangewezen die vanuit hun rol direct belast zijn met het beheersen van de risico’s.

 
 

Risicobereidheid ten aanzien van de belangrijkste risico’s

Over het algemeen streeft ForFarmers naar een laag risicoprofiel. De risicobereidheid verschilt per (sub)categorie van de risico's. Bij het realiseren van de strategische doelstellingen accepteert de organisatie tot op zekere hoogte de bijbehorende hogere risico's. Voor andere categorieën heeft ForFarmers een laag risiconiveau gedefinieerd. Bijvoorbeeld als het gaat om de gezondheid en veiligheid van medewerkers en andere belanghebbenden, of met betrekking tot voedselveiligheid. In 2015 heeft ForFarmers de risico’s en de daarbij horende beheersmaatregelen nader geanalyseerd. Het huidige risicoprofiel is daarbij afgezet tegen het door de organisatie gewenste risicoprofiel, dat in 2016 is geactualiseerd.

ForFarmers heeft 21 belangrijke risico’s gedefinieerd. Per risico zijn beheersmaatregelen bepaald en geïmplementeerd. Deze worden periodiek getest door de risicomanagers. Er vindt ook een peer review plaats over de toepassing van de beheersmaatregelen. Jaarlijks vindt er een evaluatie plaats van de belangrijke risico’s en wordt beoordeeld of er nieuwe risico’s zijn of dat bestaande risico’s minder relevant zijn. Indien de beheersing van de risico’s onvoldoende is om de gewenste risicobereidheid te kunnen realiseren, worden actieplannen opgesteld.

De gewenste risicobereidheid van ForFarmers voor de verschillende risicocategorieën is als volgt vastgesteld: 

 

1.5.2.2

1.5.2.3

Onderstaand wordt de risicobereidheid voor elke (sub)categorie van doelstellingen en de respectievelijke overwegingen weergegeven.

Strategische doelstellingen

Bij het realiseren van de groeidoelstelling als onderdeel van de strategie en verdere uitbreiding van de (internationale) activiteiten zullen belangrijke investeringen worden gedaan. ForFarmers heeft een gemiddelde tot hoge risicobereidheid ten aanzien hiervan om haar zakelijke en strategische doelstellingen te bereiken.

Bij het nastreven van de strategische doelstellingen zijn er twee specifieke gebieden waar ForFarmers een zeer lage tot lage risicobereidheid heeft. Dit zijn:

  • Reputatie: Onze reputatie is cruciaal voor het vertrouwen dat onze klanten, leveranciers en de samenleving hebben in ForFarmers. Een zeer laag tot laag risico-acceptatieniveau geldt ten aanzien van reputatie.
  • Duurzaamheid: ForFarmers hecht grote waarde aan duurzame hulpbronnen, het milieu, energie en vermindering van afval, diergezondheid en dierenwelzijn, mens en maatschappij. Ook hiervoor geldt een zeer laag tot laag risico-acceptatieniveau. Bij het beheer van deze risico's beschouwt ForFarmers 'economische duurzaamheid' als uitgangspunt. Dit betekent dat elk initiatief ten aanzien van duurzaamheid commercieel levensvatbaar moet zijn, zowel voor haar klanten als voor ForFarmers.

Operationele doelstellingen

Door de omvang van het bedrijf en de hoge volatiliteit van de grondstoffenprijzen zijn de risico’s met betrekking tot inkoop de laatste jaren toegenomen. Als gevolg hiervan wordt ForFarmers geconfronteerd met een aantal risico’s bij het realiseren van haar operationele doelstellingen. Ten aanzien van onder andere het inkoopbeleid geldt een laag tot gemiddeld risico-acceptatieniveau en ten aanzien van de kwaliteit van de ingekochte producten een zeer laag risico-acceptatieniveau. Als gevolg van de ingenomen posities door concurrenten en de hoge volatiliteit van de grondstofprijzen, is het beheersen van de risico's met betrekking tot de inkoop van grondstoffen belangrijk. Hierbij zijn de risicogrenzen gedefinieerd op basis van het ‘value at risk‘ principe die voor de organisatie als geheel gelden, vertaald naar de verschillende business units.

Financiële doelstellingen

ForFarmers heeft een zeer laag tot laag risico-acceptatieniveau voor risico's die een aanzienlijke invloed kunnen hebben op de financiële resultaten en de betrouwbaarheid van de (financiële) informatie van ForFarmers. Valutaposities met betrekking tot grondstoffen of andere aankopen voor de operationele activiteiten worden door ForFarmers afgedekt. Valutarisico’s op bezittingen in het buitenland worden deels afgedekt door financiering met vreemd vermogen in dezelfde valuta. De acquisitie van een buitenlandse vennootschap buiten de Eurozone wordt niet afgedekt, dit geldt eveneens voor het jaarlijkse resultaat en niet-uitgekeerde dividenden. ForFarmers is gedeeltelijk gefinancierd door middel van rentedragende schulden, hetgeen een renterisico met zich meebrengt. De ontwikkelingen op de rente- en valutamarkten worden nauwkeurig door het team corporate governance & compliance gevolgd en waar dit noodzakelijk is, worden risico’s afgedekt door middel van swaps en andere financiële instrumenten. ForFarmers dient altijd in staat te zijn haar financiële verplichtingen na te komen. Via een robuuste vermogens- en liquiditeitspositie wordt dit zeker gesteld.

Compliance

ForFarmers heeft een zeer lage acceptatiegraad ten aanzien van het naleven van wet- en regelgeving. ForFarmers heeft een Code of Conduct, waaronder ook de Klokkenluidersregeling valt. De Code of Conduct geeft de bedrijfsprincipes, waarden en gedragsregels aan die gelden voor iedereen die binnen ForFarmers werkzaam is. ForFarmers vindt het belangrijk dat alle medewerkers bekend zijn met de Code of Conduct en zich bewust zijn van de implicaties ervan. Leidinggevenden bespreken dit regelmatig met hun teams. Daarnaast ontvangen nieuwe medewerkers de Code of Conduct in de eigen taal. Via een bijbehorende online module, die zowel vanuit huis als via het intranet op het werk te benaderen is, krijgen medewerkers uitleg over de Code of Conduct en worden enkele dilemma’s ter illustratie voorgelegd. Aan het eind van de module wordt de medewerker gevraagd de Code of Conduct te onderschrijven.

ForFarmers heeft een ‘Zero Tolerance’ beleid ten aanzien van schendingen van de Code of Conduct van ForFarmers.

Het belastingbeleid van ForFarmers is gebaseerd op de principiële houding dat belasting betalen onderdeel is van haar maatschappelijke verantwoordelijkheid. Het beleid is gebaseerd op, onder meer, de volgende principes:

  • De risicobereidheid van ForFarmers met betrekking tot belastingen is beperkt. ForFarmers voldoet aan haar belastingverplichtingen en betaalt belasting die verschuldigd is op tijd.
  • ForFarmers onderhoudt een open communicatielijn met de belastingautoriteiten. Gedurende het jaar vinden verschillende afspraken met de belastingautoriteiten plaats.
  • Belastingstructuren moeten gelieerd zijn aan de operationele activiteiten en ForFarmers heeft geen belasting-gedreven structuren die niet passen bij het operationele business model of de belastingregels.
  • ForFarmers is actief in meerdere belastinggebieden met als gevolg dat als de nominale belastingdruk in een bepaald land wijzigt, dit effect heeft op de effectieve belastingdruk van de totale Groep. ForFarmers is op dit moment operationeel in Nederland, Duitsland, België en het Verenigd Koninkrijk.
  • Het belastingbeleid is, naast de vennootschapsbelasting, van toepassing op BTW, loonbelasting, sociale zekerheidspremies, (dividend) voorheffing, onroerend goed belasting en welke andere belasting dan ook en is van toepassing in de verschillende belastinggebieden waar ForFarmers actief is.

Het risicomanagementsysteem is breed verankerd in de organisatie. De uitvoering, monitoring en rapportage over risicomanagement wordt gedaan onder verantwoordelijkheid van de Risk Advisory Board die verantwoording aflegt over de uitkomsten aan de Directie, Audit Commissie en Raad van Commissarissen. De Risk Advisory Board (RAB) bestaat uit de CFO, Director Supply Chain, Director Reporting en de Manager Accounting & Risk.

De systemen voor risicomanagement en interne controle van ForFarmers zijn erop gericht de realisatie van strategische en financiële doelstellingen optimaal te ondersteunen. Een adequaat opgezet systeem van risicomanagement en interne controle geeft geen garantie dat de strategische en financiële doelstellingen worden gerealiseerd. Het kan evenmin garanderen dat menselijke fouten, onvoorziene omstandigheden, foutieve rapportages, fraude en het niet voldoen aan wet- en regelgeving volledig kunnen worden uitgesloten.

Risicomanagement in 2016

In 2016 heeft de Risk Advisory Board (RAB) drie keer overleg gehad over de status en rapportage van het risicomanagementsysteem. Hierbij zijn onder andere de scoping van de activiteiten, het stellen van de prioriteiten en de beoordeling van de meest belangrijke risico’s van ForFarmers aan de orde geweest.

In 2016 is voor de 21 belangrijkste risico’s door de risico-eigenaren minimaal twee keer een self assessment uitgevoerd, waarbij ook een analyse is uitgevoerd van het gewenste risiconiveau ten opzichte van het huidige risiconiveau. Deze self assessments zijn vanuit het team corporate governance & compliance beoordeeld en besproken met de risico-eigenaren. Daar waar afwijkingen zijn geconstateerd, zijn deze besproken met de risico-eigenaren en zijn actieplannen opgesteld ter verbetering van de beheersing van de risico’s. Ten aanzien van deze risico’s vindt een voortdurende inventarisatie plaats van de aanwezige interne controlemaatregelen en de mate waarin deze aansluiten bij de risicobereidheid van ForFarmers. Onder andere door het gebruik van interne richtlijnen, kwaliteitssystemen, audits, rapportage- en monitoringsystemen en verzekeringen worden de belangrijke risico’s beheerst. Deze beheersmaatregelen hebben tot doel de kans dat een risico optreedt en de eventuele gevolgen daarvan, tot een acceptabel niveau terug te brengen en de continuïteit van de Onderneming te waarborgen.

In 2016 zijn op de volgende onderdelen risico’s geïdentificeerd die tot aanvullende maatregelen van interne controle hebben geleid:

  • Veiligheid: ForFarmers ziet veiligheid als een belangrijke randvoorwaarde. De mate waarin de organisatie haar veiligheidsdoelstellingen realiseert, wordt gemeten op basis van het aantal ‘Lost Time Incidents’ (ofwel LTI's). In april 2016 is er in de fabriek van ForFarmers in Beelitz helaas een dodelijk ongeval geweest. Een nadere analyse van de veiligheidsmaatregelen is uitgevoerd. Dit heeft ertoe geleid dat in 2016 een aanscherping heeft plaatsgevonden van de veiligheidsmaatregelen en de controle op deze veiligheidsmaatregelen. Daarnaast is een investeringsprogramma gestart om de locaties veiliger te maken. Ten slotte is er een tool geïmplementeerd waarmee de risico’s voor onze medewerkers op het boerenerf worden geïnventariseerd. Daardoor kan de veiligheid beter worden gewaarborgd.
  • Informatie Technologie (IT): In toenemende mate worden organisaties geconfronteerd met cybercriminaliteit. Ook ForFarmers ziet deze ontwikkeling en is in 2016 getroffen door een aantal incidenten met betrekking tot cybercriminaliteit. Dit heeft ertoe geleid dat in 2016 verscherpte aandacht is geweest voor deze risico’s. Zo is er een Information Security Committee ingesteld, geleid door de Information Security Manager, IT Director en de Director Reporting die vervolgens verantwoording afleggen aan de Risk Advisory Board (RAB). Naast een aantal IT-technische beveiligingsmaatregelen is er ook organisatiebreed meerdere keren gepubliceerd over het belang van veiligheid en beveiliging van informatie. In 2016 zijn de risico’s en interne maatregelen verankerd in het beleid van informatiebeveiliging. Hierbij moet worden opgemerkt dat deze maatregelen niet alleen IT-technisch van aard zijn, maar ook betrekking hebben op gedrag van medewerkers en hun dagelijks bewustzijn ten aanzien van gevoelige informatiestromen.

Monitoring en rapportage

De bewaking van de uitvoering van de controlemaatregelen wordt uitgevoerd door de RAB. De bewaking wordt voornamelijk gebaseerd op de periodieke rapportage waarin de voortgang van de beheersing van de belangrijkste risico’s wordt weergegeven. Deze rapportage dient als middel om de risicobereidheid van ForFarmers ten opzichte van het daadwerkelijke risico te meten en indien noodzakelijk aanvullende controlemaatregelen te nemen. Daarnaast zijn in 2016 ook diverse aanvullende controlemaatregelen getroffen op het gebied van ICT, die de betrouwbaarheid van de IT-systemen vergroten.

Als onderdeel van de controlemaatregelen vraagt ForFarmers de Directie van haar business units twee keer per jaar een zogenoemde ‘Letter of Representation’ (LOR) te tekenen. In deze LOR moeten zij verklaren dat zij voldoen aan zowel de (lokale) wet- en regelgeving als aan de intern opgestelde regels van ForFarmers, waaronder de Code of Conduct. De LOR omvat ook de mogelijkheid fraude en incidenten te melden, evenals de bevestiging dat de business units voldoen aan de minimale maatregelen van interne controle zoals die zijn opgenomen in het risicomanagementsysteem en het systeem van het internal control framework van ForFarmers. Gevallen van mogelijke fraude worden direct gemeld aan de compliance afdeling. In 2016 zijn er negen (vermoedens van) incidenten gemeld. Deze meldingen zijn onderzocht en waar nodig zijn maatregelen getroffen. In het licht van een toenemend risico op het gebied van ‘Information Security’ is in 2016 een programma gestart dat zich zowel richt op het verhogen van de alertheid van medewerkers op mailverkeer, als op IT-technische mogelijkheden om binnenkomende en uitgaande informatie te beschermen. Dit programma wordt in 2017 voortgezet.

De top risico’s met de daarbij getroffen beheersmaatregelen

Onderstaand zijn de top risico’s zoals door de Directie van ForFarmers gedefinieerd. Tevens worden de recente ontwikkelingen weergegeven. De toelichting op de betreffende risico’s wordt verderop in deze paragraaf nader beschreven.

Strategische doelstellingen

Prijsontwikkeling en beschikbaarheid grondstoffen

Risico

Voor haar kernactiviteiten maakt ForFarmers gebruik van grondstoffen van agrarische oorsprong, zoals tarwe, mais, sojaschroot en gerst. De prijsvorming op de markt voor deze grondstoffen is zeer volatiel en wordt beïnvloed door onder andere de kwaliteit en omvang van de oogsten. Daarnaast spelen de vraag vanuit de biobrandstoffenindustrie en de speculatieve handel een rol. Wijzigingen in prijzen van grondstoffen zullen van invloed zijn op de prijzen die worden doorberekend aan klanten. Indien ForFarmers posities inneemt in grondstoffen voor eigen gebruik heeft dit mogelijk invloed op het resultaat van de Onderneming.

1.5.2.4

1.5.2.5

Het innemen van posities is echter noodzakelijk om de beschikbaarheid van grondstoffen voor leveringen te waarborgen, daar het grootste deel van de afzet niet op verkoopcontractbasis plaatsvindt.

Beheersmaatregel

ForFarmers volgt de ontwikkelingen op het gebied van prijzen en beschikbaarheid van grondstoffen intensief. Om het risico op grondstofposities te beperken heeft ForFarmers een afzonderlijk risicomanagementsysteem ingevoerd waarin maatregelen zijn getroffen die het risico op het innemen van posities op grondstofcontracten beperken. In dit systeem staat beschreven wie bevoegd is tot het innemen van posities, met welke omvang dit mag evenals wat de termijnen zijn waarop contracten mogen worden afgesloten. Langere termijn inkoopcontracten voor klanten (pre-sales contracten) worden direct voor 85% ingedekt. Per business unit zijn de autorisatiegrenzen gedefinieerd.

Update 2016

Het risico is in 2016 verder gedaald door verdere aanscherping van beheersmaatregelen. Alle business units rapporteren nu via een zelfde format, waarbij de vastgestelde grenzen waarbinnen Inkoop kan opereren nauwlettend worden gevolgd. Mogelijke inkopen buiten deze grenzen worden vooraf met de Purchase Risk Board besproken en onderbouwd. Daarnaast is de procedure rondom voorverkopen aangescherpt en worden voorverkopen direct ingekocht.


 

Omvang veestapel en dierziekten

Risico

Als gevolg van veranderingen in de omvang van de veestapel en het uitbreken van dierziekten kan de vraag naar grondstoffen en/of mengvoer fluctueren, wat invloed kan hebben op de resultaten van ForFarmers. De omvang van de veestapel wordt beïnvloed door een aantal factoren, waaronder de prijzen van landbouwproducten en de kosten van de naleving van wet- en regelgeving, met inbegrip van milieuwet- en regelgeving. Dierziekten kunnen een negatief effect hebben op het aantal dieren. Bovendien kunnen dierziekten resulteren in vervoersbeperkingen die van overheidswege worden opgelegd.

Beheersmaatregel

Door geografische spreiding van activiteiten en een spreiding van de activiteiten over verschillende diersoorten beperkt ForFarmers deze risico’s. In voorkomende gevallen volgt een internationaal aangestuurd crisis team nauwgezet de ontwikkelingen rond dierziekten en instrueert de betrokken business onderdelen over te nemen acties en de protocollen die dienen te worden gevolgd. Het crisis team staat in dergelijke gevallen in nauw contact met de nationale autoriteiten.

Update 2016

Het risico is enigszins afgenomen door de invoering en uitoefening van hygiëneprotocollen door ForFarmers in de verschillende landen. Deze invoering en toepassing heeft plaatsgevonden voordat dit door een overheid werd voorgeschreven. Vanuit de totale onderneming bezien is het risicoprofiel niet gewijzigd. In 2016 heeft het team actie moeten ondernemen als gevolg van de uitbraak van vogelgriep in Nederland, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk. In België zijn als voorzorg hygiëneprotocollen in acht genomen.

Prijsontwikkeling energie- en brandstofprijzen

Risico

Een deel van de kosten van ForFarmers bestaat uit energie- en brandstofkosten. Veranderingen in de prijzen hiervan beïnvloeden de kosten van productie en transport van producten van ForFarmers. Kostenveranderingen kunnen niet in alle gevallen worden doorberekend in de verkoopprijzen, wat het resultaat negatief kan beïnvloeden. In de afgelopen jaren zijn de prijzen van brandstof en energie relatief volatiel geweest.

Beheersmaatregel

Voor de inkoop van energie heeft ForFarmers een inkoopbeleid opgesteld. Onderdeel van dit beleid is het, waar nodig, via financiële instrumenten en commoditycontracten afdekken van prijsrisico’s. De handhaving van dit inkoopbeleid wordt bewaakt. De ontwikkelingen op de markten voor energie en brandstoffen worden intensief gevolgd.

Update 2016

Het risicoprofiel is gelijk gebleven, in 2016 zijn twee hedge-contracten gesloten op diesel. Deze contracten hadden een looptijd van korter dan 1 jaar en liepen in december 2016 af.

Operationele doelstellingen

Veiligheid

Risico

Het ontbreken van een integraal veiligheidssysteem (waaronder procedures, training, fysieke veiligheidsmaatregelen, persoonlijk veiligheidsbewustzijn) en onvoldoende bewaking op de uitvoering van het veiligheidssysteem stellen ForFarmers bloot aan een onacceptabel niveau van incidenten, verminderde motivatie van werknemers, claims en reputatieschade.

Beheersmaatregel

Dit betreft onder meer het opstellen van een gedetailleerd veiligheidsplan voor alle locaties van ForFarmers, het creëren van verhoogd bewustzijn alsmede training van alle werknemers (dit betreft ook logistieke veiligheid), het uitvoeren van inventarisaties in alle fabrieken ten aanzien van veiligheidsaspecten en het rapporteren over de status van eventuele tekortkomingen en acties om deze op te lossen.

Update 2016

Het risico is in 2016 toegenomen. In 2016 zijn wederom belangrijke stappen gezet om het bewustzijn van veiligheid binnen en buiten de organisatie te vergroten. Dit houdt onder meer in dat ook de veiligheid van onze werknemers op het boerenerf wordt beoordeeld en indien nodig acties worden ondernomen om deze veiligheid te vergroten.

Kwaliteitsrisico’s

Risico

De kwaliteit van de grondstoffen is van essentieel belang voor de productie van veilig en betrouwbaar mengvoer. Er bestaat een risico dat door contaminatie van producten of door kruisbesmettingen tijdens het productieproces de eindproducten van ForFarmers niet voldoen aan de gestelde eisen. Naast claimrisico’s en de kosten van mogelijke terugroepacties bestaat er ook een risico dat het klantvertrouwen daalt, wat mogelijk een effect heeft op de omzet en brutowinst.

Beheersmaatregel

ForFarmers werkt in de verschillende landen in verschillende samenwerkingsverbanden aan de maximale borging van voedselveiligheid. Kennis wordt gebundeld op het gebied van onder meer monitoring, kwaliteitsbeheersing, tracking & tracing en crisismanagement. Daarnaast zijn concrete afspraken gemaakt over de keuze van grondstoffen en leveranciers. Als basis voor deze keuzes vindt een gedegen en objectieve risicoanalyse plaats vanaf de herkomst van een grondstof tot aan de levering. ForFarmers hanteert daarnaast eigen procedures en maakt gebruik van instrumenten om een eventuele verontreiniging in een vroegtijdig stadium te signaleren en vervolgens adequate maatregelen te nemen. Analyses worden uitgevoerd in de eigen laboratoria en door externe partijen.

Update 2016

Het risicoprofiel is enigszins afgenomen. In 2016 heeft ForFarmers een leverancierscode opgesteld en geïmplementeerd. Daarnaast is ForFarmers in 2016 ook lid geworden van Sedex (Supplier Ethical Data Exchange), een ledenorganisatie zonder winstoogmerk gericht op het bevorderen van verantwoordelijke en ethische bedrijfspraktijken in wereldwijde supply chains.

Financiële doelstellingen

Valuta- en renterisico’s

Risico

De aankoop van grondstoffen en het afsluiten van verkoopcontracten kunnen valutarisico’s met zich meebrengen. Indien grondstoffen worden aangekocht in vreemde valuta dan bestaat het risico dat door koersstijgingen en/of –dalingen de aankoopprijzen van grondstoffen niet overeenkomen met de mutatie van grondstofprijzen in de markt. De mogelijke verschillen die hieruit ontstaan kunnen niet worden doorberekend in de verkoopprijzen en om die reden zijn die van invloed op de brutowinst.

Beheersmaatregel

In beginsel worden grondstofposities ingekocht in lokale valuta. Indien posities worden aangegaan in vreemde valuta dan worden deze direct afgedekt door middel van valutatermijncontracten en/of andere financiële instrumenten. Het team governance, risk en compliance volgt de naleving van de principes, die formeel zijn vastgelegd in het inkooprisicomanagementbeleid, nauwgezet.

Update 2016

Het risicoprofiel is gelijk gebleven, zowel in het risico als in de beheersmaatregelen zijn geen wezenlijke veranderingen geweest.



 

Krediet- en liquiditeitsrisico’s contractpartijen

Risico

Kredietrisico’s doen zich voor als contractpartijen van ForFarmers, zoals leveranciers of afnemers, hun contractuele verplichtingen niet nakomen. Het niet-nakomen van contractuele verplichtingen kan een directe invloed hebben op het resultaat van ForFarmers. Indien afnemers hun verplichting niet meer of mogelijk niet meer kunnen voldoen, leidt dit tot een afboeking of voorziening van de openstaande vordering. Indien leveranciers hun verplichting niet nakomen kan dat leiden tot bijvoorbeeld inefficiënties in productieprocessen.

Beheersmaatregel

De contractpartijen worden op een aantal criteria beoordeeld. Desgewenst worden aanvullende afspraken gemaakt, waaronder het vastleggen van aanvullende zekerheden. Indien nodig en mogelijk worden risico’s verzekerd. De correcte afwikkeling van de verplichtingen en de ontwikkelingen bij contractpartijen worden nauwgezet gevolgd. ForFarmers heeft in 2015 een nieuw systeem ingevoerd dat erop toeziet dat openstaande vorderingen tijdig worden geïnd. Dit systeem is in 2016 in alle business units operationeel geworden. Daarnaast zijn strikte afspraken gemaakt over de maximale openstaande bedragen per klant evenals de betaaltermijnen die gehanteerd moeten worden.

Door de moeilijke marktomstandigheden van de afgelopen jaren zijn de kredietrisico’s in vooral de varkenssector in de eerste helft van 2016 toegenomen en daarna gedaald. ForFarmers treedt vroegtijdig in contact met contractpartijen waar de krediet- en liquiditeitsrisico’s toenemen.

Update 2016

Het risicoprofiel is gelijk gebleven, echter dit is een combinatie van een toenemend risico dat afnemers hun contractuele verplichtingen niet nakomen (mede als gevolg van de marktomstandigheden) en de aanvullende beheersmaatregelen van de Onderneming. In 2016 heeft ForFarmers actief achterstallige vorderingen in leningen omgezet met zo veel mogelijk zekerheden en duidelijke afspraken over rente. Klanten met een kredietlimiet van meer dan €250.000 worden door de Directie nauwlettend beoordeeld en besproken in de maandelijkse directievergaderingen.

Liquiditeitsrisico’s

Risico

ForFarmers dient altijd in staat te zijn haar financiële verplichtingen na te komen. ForFarmers heeft in 2014 een nieuwe financieringsovereenkomst (multicurrency revolving facility agreement) afgesloten met ABN AMRO, Rabobank, Lloyds Bank en BNP Paribas zonder dat zekerheden zijn verstrekt. De overeenkomst heeft een looptijd tot 31 januari 2020. Het bedrag van de financiering bedraagt maximaal €300 miljoen. Vanuit de financieringsovereenkomst zijn lening-convenanten vastgesteld waaraan ForFarmers moet voldoen.

Beheersmaatregel

ForFarmers bewaakt de liquiditeitspositie en bankconvenanten door middel van periodieke rapportages.

Update 2016

Het risicoprofiel is gelijk gebleven, zowel in het risico als in de beheersmaatregelen zijn geen wezenlijke veranderingen geweest. Vanuit de financieringsfaciliteit is per balansdatum nominaal £40,0 miljoen (€46,6 miljoen) benut. ForFarmers heeft in 2016 voldaan aan de bankconvenanten.

Pensioenrisico’s

Risico

De gehanteerde pensioenregelingen van de Nederlandse deelnemingen zijn toegezegde-bijdrageregelingen die zijn ondergebracht bij verzekeringsmaatschappijen. Dit houdt in dat deze deelnemingen alleen de verplichting hebben de overeengekomen premie aan de verzekeringsmaatschappijen te betalen. Bij de Duitse deelnemingen bestaat voor een beperkt aantal personen een toegezegd-pensioenregeling in eigen beheer. Externe ontwikkelingen kunnen een negatief effect hebben op de hoogte van de door ForFarmers op te nemen voorziening.

In het Verenigd Koninkrijk had de rechtsvoorganger van ForFarmers UK tot 30 september 2006 een toegezegd-pensioenregeling (defined benefit). Vanaf 1 oktober 2006 is dit een gesloten regeling waarvan het risico nog bij ForFarmers ligt. Per die datum is een nieuwe regeling ingevoerd op basis van toegezegde bijdrage (defined contribution). De verplichtingen in het kader van deze regeling zijn ondergebracht bij een verzekeringsmaatschappij, waardoor er voor deze regeling geen risico voor ForFarmers bestaat. Veranderingen in de actuariële aannames kunnen een negatief effect hebben op de vermogenspositie van het pensioenfonds en zouden ertoe kunnen leiden dat ForFarmers UK aanvullende betalingen moet doen.

Beheersmaatregel

Het risicomanagement-model van de beleggingen voor de pensioenregeling in het Verenigd Koninkrijk wordt periodiek beoordeeld. De uitvoering van het beleggingsbeleid vindt plaats door een fiduciair manager.

Update 2016

Het risicoprofiel is gedaald. In december 2016 hebben besprekingen met de trustee van het pensioenfonds in het Verenigd Koninkrijk plaatsgevonden. Door een aanpassing van de afspraken is het pensioenrisico gedaald. Deze aanpassing is de omzetting van de inflatiedefinitie RPI (retail price index) naar de lagere CPI (consumer price index).

Compliance

Veranderingen in wet- en regelgeving

Risico

Wijzigingen in wet- en regelgeving op Europees, nationaal of lokaal niveau kunnen invloed hebben op de activiteiten van ForFarmers of haar contractpartijen. Dit betreft onder meer wetgeving op het gebied van milieu, voedselveiligheid en productieprocessen.

Beheersmaatregel

ForFarmers volgt de ontwikkelingen op het gebied van voor haar en haar contractpartijen relevante wet- en regelgeving op de voet en indien nodig worden aanpassingen als gevolg van de gewijzigde wetgeving doorgevoerd. De naleving van wetgeving binnen ForFarmers wordt onder andere via periodieke reviews vastgesteld.

Update 2016

Het risicoprofiel is gelijk gebleven. In 2016 is de privacywetgeving veranderd. Hiervoor is een projectgroep ingesteld die de veranderingen en de effecten voor de Onderneming zal beoordelen en daar waar nodig aanvullende beheersmaatregelen zal treffen.

Geplande verbeteringen in 2017

Het risicomanagementsysteem bij ForFarmers is verankerd in de organisatie en is in de afgelopen jaren verder uitgebouwd en verbeterd. Voor 2017 staan de volgende verbeteringen en/of acties gepland om verder in te vullen:

  • herbeoordeling van de belangrijkste risico’s, waarbij door middel van input vanuit de business units, Directie en Raad van Commissarissen wordt beoordeeld of de huidige risico’s alsmede de daarbij horende risicobereidheid nog actueel zijn;
  • betrekken van de nieuwe internal audit functie bij de toetsing van de opvolging van controlemaatregelen en de beoordeling van risico’s;
  • vanuit team corporate governance & compliance zal het onderwerp risicomanagement meerdere malen per jaar worden beoordeeld en besproken. Hiermee wordt de risicobeheersing door de risico-eigenaren en risicomanagers, die direct verantwoordelijk zijn voor de beheersing, verder vergroot.
  • het reeds gestarte programma met betrekking tot de risicobeoordeling op het boerenerf zal verder worden uitgevoerd. Dit geldt eveneens voor de verdere investeringen ten aanzien van de veiligheid in onze fabrieken.
  • vanuit het risicogebied compliance zal het project ‘privacy wetgeving’ worden vervolgd. Dit project beoogt het gebruik van privacy-gevoelige onderwerpen en de daarmee gepaard gaande risico’s verder te beheersen binnen de kaders van de wet- en regelgeving.